Bạn đã từng đặt chân đến những di tích lịch sử Nghệ An chưa? Liệu bạn có biết vùng đất này sở hữu bao nhiêu công trình mang đậm dấu ấn dân tộc? Tại sao Nghệ An quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh lại thu hút nhiều người tìm về cội nguồn như thế? Hãy cùng khám phá các di tích lịch sử Nghệ An để cảm nhận rõ hơn chiều sâu văn hóa và lịch sử nơi đây.
Nằm tại làng Đông Chữ, xã Nghi Trường, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An, Đền Diên Cờ là một công trình lịch sử - văn hóa đặc sắc, ghi dấu nhiều giai đoạn quan trọng trong lịch sử dân tộc. Không chỉ là chốn linh thiêng, đền còn là biểu tượng cho lòng tri ân với những vị thần, anh hùng và danh nhân có công với đất nước.
Truy cập ngay: Di tích lịch sử Đồng Tháp mang giá trị văn hóa lâu đời
Đền được xây dựng từ thời Lê Trung Hưng, nằm trên khuôn viên rộng 4 ha với ba tòa chính: Thượng điện, Trung điện và Hạ điện. Trải qua thời gian, công trình vẫn giữ được nhiều đường nét cổ kính, thể hiện kiến trúc truyền thống đặc trưng của đền miếu Việt Nam. Tuy từng bị hư hại do chiến tranh và thời gian, nhưng đền đã được phục dựng vào năm 2011, trở thành điểm đến tâm linh và văn hóa của người dân địa phương.
Điều đặc biệt ở Đền Diên Cờ là sự kết hợp giữa thờ tự các vị thần và các danh nhân lịch sử. Tại đây, nhân dân tôn thờ các phúc thần như Cao Sơn Đại vương, Đức Thánh Trần, Mẫu Liễu Hạnh, cùng với những nhân vật nổi bật trong lịch sử địa phương như Tiến sĩ Lê Văn Vận người có nhiều đóng góp cho giáo dục và khoa cử, và lương y Đỗ Văn Sỹ một thầy thuốc nổi danh vì lòng y đức và tài năng chữa bệnh.
Không chỉ là nơi thờ phụng, Đền Diên Cờ còn gắn liền với nhiều sự kiện cách mạng và phong trào đấu tranh của nhân dân Nghệ An trong thế kỷ XX, trở thành chứng nhân lịch sử sống động cho tinh thần bất khuất của người dân vùng đất học.
Mỗi năm, đền tổ chức lễ hội vào tháng Giêng âm lịch, thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương về hành hương, dâng hương cầu bình an, hạnh phúc. Lễ hội gồm nhiều hoạt động văn hóa truyền thống như rước kiệu, dâng lễ vật, múa lân, hát dân ca ví giặm, tạo nên không khí linh thiêng mà gần gũi.
Đền Diên Cờ không chỉ là địa chỉ tín ngưỡng của người dân xứ Nghệ mà còn là điểm đến ý nghĩa với những ai yêu mến văn hóa, lịch sử và tinh thần dân tộc Việt Nam.
Nằm trên đỉnh động Thăng Thiên thuộc dãy núi Đại Huệ, ở xã Nam Anh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, chùa Đại Tuệ là một điểm đến tâm linh đặc biệt, nơi kết hợp hài hòa giữa văn hóa Phật giáo và cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ. Với độ cao gần 500m so với mực nước biển, ngôi chùa không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng mà còn là điểm ngắm cảnh tuyệt đẹp bao quát cả vùng Nghệ An – Hà Tĩnh.
Chùa được biết đến là ngôi chùa duy nhất tại Việt Nam thờ Phật Bà Đại Tuệ, vị Phật biểu trưng cho trí tuệ siêu việt và lòng từ bi. Ngoài ra, chùa còn thờ các vị vua anh minh trong lịch sử dân tộc như vua Mai Hắc Đế, vua Quang Trung, cùng với các chư Phật và Bồ Tát khác, tạo nên không gian thờ tự trang nghiêm và đầy ý nghĩa.
Toàn bộ khuôn viên chùa rộng 6.000m², gồm nhiều hạng mục kiến trúc nổi bật. Đặc biệt, bảo tháp Đại Tuệ với 9 tầng, cao 32m, là biểu tượng cho trí tuệ và sự giác ngộ. Từ đỉnh bảo tháp, du khách có thể phóng tầm mắt ra xa, ngắm nhìn sông Lam uốn lượn, cánh đồng trải rộng và dãy núi bao quanh. Đây là trải nghiệm rất hiếm có, đưa con người về gần với thiên nhiên và nội tâm.
Chùa Đại Tuệ cũng là nơi lưu giữ nhiều tác phẩm thư pháp, câu đối bằng chữ Quốc ngữ, khắc họa tinh thần hiếu học và tri thức của dân tộc Việt. Các công trình phụ trợ như phiến đá hình ngai vàng, trụ đá cổng trời thiên tạo… đều góp phần làm tăng vẻ kỳ bí và linh thiêng cho nơi đây, mang đến cảm giác vừa cổ kính vừa thanh tịnh.
Là nơi hội tụ giữa đất trời và con người, giữa đạo pháp và đời sống, chùa Đại Tuệ không chỉ là điểm đến tín ngưỡng mà còn là chốn bình yên giúp mỗi người chiêm nghiệm và tìm lại sự an lạc giữa dòng đời vội vã.
Tọa lạc tại làng Xuân Am, xã Hưng Thịnh, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An, đền Quan Hoàng Mười (còn gọi là đền Mỏ Hạc, đền Xuân Am) là một trong những công trình tín ngưỡng tâm linh nổi bật, gắn liền với hình tượng vị thần linh thiêng trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Được xây dựng vào cuối thế kỷ XVII dưới thời Lê Trung Hưng, ngôi đền đã trải qua hơn 400 năm lịch sử và vẫn là điểm đến tâm linh quan trọng của người dân xứ Nghệ.
Theo nhiều nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, Quan Hoàng Mười là một nhân vật có thật, được nhân dân thần thánh hóa vì những công lao to lớn với cộng đồng. Người dân địa phương lưu truyền nhiều câu chuyện cảm động về sự che chở, cứu giúp của ông, đặc biệt trong những giai đoạn gian nan của lịch sử. Nhờ vậy, ông được tôn thờ rộng rãi trong hệ thống Đạo Mẫu Tứ Phủ, đứng cùng hàng với Thánh Mẫu Liễu Hạnh và các vị thần linh khác.
Ngôi đền tọa lạc trong một khung cảnh thiên nhiên thơ mộng. Phía trước là dòng sông Cồn Mộc trong xanh, uốn lượn quanh những cánh đồng phì nhiêu. Phía sau là núi Con Mèo, núi Dũng Quyết, tạo nên thế “tọa sơn hướng thủy” đẹp đẽ và yên bình. Đây là một yếu tố phong thủy rất được coi trọng trong văn hóa tín ngưỡng Việt Nam.
Đền Quan Hoàng Mười từng bị phá hủy, nhưng đã được phục dựng vào năm 1995 với quy mô lớn và kiến trúc truyền thống đặc trưng. Các hạng mục như tam quan, tắc môn, lầu cô, lầu cậu, đài trung thiên… đều được chạm trổ công phu bằng gỗ, với họa tiết rồng, phượng, lân, quy những linh vật mang biểu tượng phúc lành và quyền uy.
Nằm ở xã Yên Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An, đền Đức Hoàng là một trong những địa điểm linh thiêng nổi bật, nằm trong danh sách “Đông Thành bát cảnh” tám thắng cảnh nổi tiếng của vùng đất Đông Thành xưa.
Không chỉ là một công trình tín ngưỡng, đền còn là nơi giao hòa giữa thiên nhiên thanh bình và không gian tâm linh cổ kính, thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương.
Ban đầu, nơi đây chỉ là một ngôi miếu nhỏ thờ thần Rắn, tượng trưng cho tín ngưỡng dân gian của cư dân nông nghiệp lúa nước. Qua thời gian, miếu được mở rộng và tôn tạo, trở thành một quần thể kiến trúc đền chùa với giá trị tâm linh và lịch sử sâu sắc.
Năm 1505, đền Đức Hoàng được trùng tu và phát triển quy mô; đến năm 1882 và 1936, trung điện và hạ điện được xây dựng hoàn chỉnh, tạo nên bố cục kiến trúc “Tam” đặc trưng, gồm Hạ điện – Trung điện – Thượng điện.
Điểm nổi bật trong thờ tự tại đây là sự kết hợp hài hòa giữa các vị thần dân gian và các nhân vật lịch sử có công với đất nước. Ngoài thần Rắn, đền còn thờ Sát Hải Đại Vương Hoàng Tá Thốn, vị tướng tài thời Trần nổi danh trong trận thủy chiến Bạch Đằng năm 1288.
Ông được vua Trần phong tước và giao trọng trách trấn giữ vùng biển Đông Bắc. Ngoài ra, đền còn phối thờ Liễu Hạnh công chúa vị Thánh Mẫu nổi tiếng trong đạo Mẫu, và Bạch Y công chúa con gái Hồ Quý Ly, người được truyền tụng là nhân hậu và hy sinh vì dân.
Về kiến trúc, đền được thiết kế theo lối tứ trụ cổ truyền, mái ngói âm dương, với các chi tiết chạm khắc tứ linh (long, lân, quy, phụng) và họa tiết mặt trời đầy sinh khí. Tòa hạ điện có ba gian, bốn vì kèo chắc chắn; trung điện thờ các vị thần hợp tự, còn thượng điện là nơi trang nghiêm nhất, thờ chính các thần linh bảo hộ.
Tọa lạc tại thôn Sa Nam, xã Đông Liệt, thị trấn Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, khu tưởng niệm Phan Bội Châu là một trong những địa điểm di tích đặc biệt, gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của cụ Phan người con ưu tú của xứ Nghệ, nhà yêu nước nổi bật đầu thế kỷ XX. Với diện tích hơn 2000m², khu di tích không chỉ là nơi lưu giữ lịch sử mà còn là không gian văn hóa tâm linh mang đậm dấu ấn thời đại.
Khu di tích được chia thành hai phần chính là khu quê nội và khu quê ngoại, tái hiện lại hình ảnh làng quê Việt xưa một cách gần gũi và mộc mạc. Khu quê nội bao gồm cổng, tường rào, sân vườn và nhà bia tưởng niệm, tất cả được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống, giản dị nhưng trang nghiêm. Trong khi đó, khu quê ngoại nổi bật với không gian lưu niệm và khu tưởng niệm chính nơi trưng bày các hiện vật, hình ảnh và tư liệu liên quan đến cuộc đời cụ Phan.
Điểm đặc biệt tại khu di tích là sự giản dị trong kiến trúc. Những nhà tranh mái lá, sân đất, vườn cây và không khí thanh tĩnh tạo nên một không gian chân thực và mộc mạc, phản ánh đúng lối sống thanh bạch của cụ Phan. Điều này khiến mỗi du khách đến thăm như được trở về với ký ức làng quê xưa nơi đã sản sinh ra một bậc vĩ nhân của dân tộc.
Ngày nay, khu tưởng niệm Phan Bội Châu không chỉ là địa điểm du lịch văn hóa – lịch sử nổi bật của Nghệ An mà còn là nơi nhắc nhớ về tinh thần cách mạng và ý chí quật cường của dân tộc Việt Nam.
Đọc thêm: Vẻ đẹp di tích lịch sử Rạch Gầm Xoài Mút ở Tiền Giang
Di tích lịch sử Nghệ An không chỉ là điểm đến cho những ai yêu lịch sử, mà còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa quý báu của dân tộc. Những địa danh này gắn liền với tinh thần hiếu học, lòng yêu nước và truyền thống cách mạng kiên cường. Mỗi bước chân trên mảnh đất này là một hành trình về nguồn đầy ý nghĩa. Hãy một lần ghé thăm các di tích lịch sử Nghệ An để thêm yêu quý vùng đất thiêng liêng này.
Address: Lô E1 - 12 Khu Dân Cư Xuyên Á, Xã Mỹ Hạnh Nam, Huyện Đức Hoà, Long An
Phone: 0945949382
E-Mail: contact@erci.edu.vn