Bạn có biết vì sao khu di tích lịch sử Tân Trào được xem là “Thủ đô khu giải phóng”? Nơi đây đã từng là trung tâm chỉ huy của cách mạng Việt Nam trước năm 1945. Vậy những địa điểm nào tại Tân Trào gắn liền với dấu mốc lịch sử trọng đại của đất nước? Hãy cùng tìm hiểu để thấy rõ hơn vai trò của Tân Trào trong hành trình giành lại độc lập dân tộc.
Khu di tích lịch sử Tân Trào là nơi ghi dấu những sự kiện trọng đại của dân tộc, từ ngày đầu thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đến cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp. Với địa thế núi rừng hiểm trở, Tân Trào trở thành căn cứ địa lý tưởng, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo đã đặt nền móng cho cách mạng Việt Nam.
Xem ngay tại đây: Di tích lịch sử nhà tù Phú Quốc điểm đến đầy ám ảnh
Tân Trào, nằm ở phía Đông Nam tỉnh Tuyên Quang, từng là trung tâm của phong trào cách mạng Việt Nam trong giai đoạn 1941-1945. Sau Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 8 (tháng 5/1941) tại Pác Bó, Cao Bằng, do Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì, Tân Trào được chọn làm căn cứ địa cách mạng.
Ngày 21/5/1945, Bác Hồ từ Pác Bó về Tân Trào, dừng chân tại đình Hồng Thái và ở tạm tại nhà ông Nguyễn Tiến Sự ở làng Tân Lập (nay thuộc xã Tân Trào). Từ đây, Người chỉ đạo nhiều hoạt động quan trọng, chuẩn bị cho Cách mạng Tháng Tám.
Ngày 4/6/1945, tại lán Nà Lừa, Bác Hồ triệu tập Hội nghị cán bộ, quyết định thành lập “Khu giải phóng” gồm các tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, và Hà Giang, đồng thời thống nhất các lực lượng vũ trang thành Quân Giải phóng Việt Nam.
Từ ngày 13-15/8/1945, Hội nghị cán bộ toàn quốc diễn ra tại lán Nà Lừa, khẳng định thời cơ khởi nghĩa đã chín muồi. Đặc biệt, Quốc dân Đại hội (16-17/8/1945) tại đình Tân Trào là sự kiện lịch sử trọng đại, thông qua 10 chính sách lớn của Việt Minh, quy định quốc kỳ (cờ đỏ sao vàng), quốc ca (Tiến quân ca), và bầu Ủy ban Dân tộc Giải phóng do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch.
Chiều 16/8/1945, dưới bóng cây đa Tân Trào, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đọc Bản Quân lệnh số 1, phát động Tổng khởi nghĩa, mở đầu cho thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám. Trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp (1946-1954), Tân Trào tiếp tục là “Thủ đô kháng chiến”, nơi đặt trụ sở của Trung ương Đảng, Chính phủ, và các cơ quan quan trọng.
Khu di tích lịch sử Tân Trào được hình thành từ những năm sau Cách mạng Tháng Tám, với các công trình như lán Nà Lừa, đình Tân Trào, và cây đa Tân Trào được bảo tồn nguyên vẹn. Năm 2012, Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Tân Trào là Di tích Quốc gia đặc biệt, bao gồm 138 di tích trải rộng trên 12 xã thuộc hai huyện Sơn Dương và Yên Sơn. Các di tích tiêu biểu như đình Hồng Thái, lán Hang Bòng, và cụm di tích ATK Kim Quan được trùng tu, bảo vệ cẩn thận để giữ gìn giá trị lịch sử.
Công tác bảo tồn do Bảo tàng tỉnh Tuyên Quang quản lý, với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và cộng đồng. Năm 2017, Thủ tướng phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển Khu du lịch Quốc gia Tân Trào đến năm 2030, với mục tiêu biến nơi đây thành điểm đến văn hóa, lịch sử, và sinh thái hàng đầu.
Các hạng mục như nhà trưng bày, khu tưởng niệm, và hệ thống đường giao thông được nâng cấp, tạo điều kiện cho du khách tham quan. Hàng năm, khu di tích đón hơn 80.000 lượt khách, khẳng định vai trò là “trường học lịch sử” cho thế hệ trẻ.
Khu di tích lịch sử Tân Trào không chỉ mang ý nghĩa lịch sử mà còn là một quần thể kiến trúc độc đáo, kết hợp giữa nét truyền thống của dân tộc Tày và cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ. Các công trình như đình, lán, và cây đa không chỉ là di tích mà còn là biểu tượng văn hóa, gợi nhắc về những năm tháng hào hùng.
Khu di tích Tân Trào bao gồm nhiều công trình mang đậm dấu ấn văn hóa dân tộc Tày, được xây dựng hài hòa với địa thế núi rừng. Đình Tân Trào, xây dựng năm 1923 tại làng Tân Lập, là một ngôi đình nhỏ theo kiểu nhà sàn, với cột gỗ, mái lợp lá cọ, và sàn lát ván.
Đình có ba gian hai chái, vừa phục vụ nhu cầu tín ngưỡng vừa là nơi hội họp của dân làng. Với vị trí chiến lược, bốn bề bao bọc bởi núi rừng, đình Tân Trào được chọn làm nơi tổ chức Quốc dân Đại hội năm 1945, trở thành biểu tượng lịch sử không thể thay thế.
Lán Nà Lừa, nằm ở sườn núi Nà Nưa, cách làng Tân Lập khoảng 1km, là một căn nhà nhỏ bằng tre, kiểu nửa sàn nửa đất, ẩn dưới tán cây rậm rạp. Được Quân Giải phóng dựng cho Bác Hồ ở và làm việc từ tháng 6 đến tháng 8/1945, lán Nà Lừa mang vẻ mộc mạc nhưng đầy ý nghĩa, thể hiện tinh thần giản dị và quyết tâm của người lãnh đạo cách mạng.
Cây đa Tân Trào, nằm cách đình Tân Trào khoảng 500m, là một biểu tượng khác, nơi diễn ra lễ xuất quân của Quân Giải phóng ngày 16/8/1945. Đình Hồng Thái, xây dựng năm 1919 tại làng Cả, với kiến trúc gỗ truyền thống, thờ Hoàng làng Thanh triều và Ngọc Dung Công chúa, cũng là nơi Bác Hồ dừng chân khi mới đến Tân Trào. Các di tích này, dù đơn sơ, đều toát lên vẻ đẹp kiến trúc truyền thống và giá trị lịch sử sâu sắc.
Việc bảo tồn Khu di tích Tân Trào đối mặt với nhiều thách thức, từ tác động của thời tiết vùng núi đến nguy cơ xuống cấp của các công trình gỗ và lá. Tuy nhiên, tỉnh Tuyên Quang đã đầu tư mạnh mẽ vào việc trùng tu, bảo vệ các di tích. Lán Nà Lừa được giữ nguyên hiện trạng, với các vật liệu tre, gỗ được thay thế định kỳ để đảm bảo độ bền. Đình Tân Trào và đình Hồng Thái được tu bổ mái ngói, cột gỗ, và sàn ván, giữ nguyên phong cách kiến trúc truyền thống.
Ngoài ra, các hạng mục mới như nhà trưng bày, khu tưởng niệm các vị tiền bối cách mạng, và hệ thống đường giao thông được xây dựng để phục vụ du khách. Cộng đồng dân tộc Tày tại Tân Trào cũng tham gia tích cực vào việc bảo tồn, từ chăm sóc cây đa Tân Trào đến tổ chức các lễ hội truyền thống như lễ hội đình Hồng Thái (mùng 3 tháng Giêng âm lịch). Những nỗ lực này không chỉ bảo vệ di sản lịch sử mà còn tạo nên một không gian văn hóa sống động, thu hút du khách trong và ngoài nước.
Khu di tích lịch sử Tân Trào không chỉ là nơi lưu giữ ký ức cách mạng mà còn là biểu tượng văn hóa, giáo dục truyền thống yêu nước và khơi nguồn tự hào dân tộc. Với cảnh quan thiên nhiên thơ mộng và giá trị lịch sử sâu sắc, Tân Trào đã trở thành điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình khám phá Việt Bắc.
Tân Trào là “địa chỉ đỏ” quan trọng, nơi thế hệ trẻ học hỏi về tinh thần yêu nước, đoàn kết, và sự hy sinh của cha ông. Các di tích như lán Nà Lừa, đình Tân Trào, và cây đa Tân Trào là những “trường học lịch sử”, tái hiện sống động các sự kiện của Cách mạng Tháng Tám và kháng chiến chống Pháp.
Hàng năm, các trường học, đoàn thể, và cơ quan tổ chức các chuyến “về nguồn” tại Tân Trào, với các hoạt động như dâng hương, kết nạp đảng viên, và tìm hiểu lịch sử. Những sự kiện này giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về vai trò của Tân Trào trong việc định hình vận mệnh dân tộc.
Ngoài ra, các lễ hội truyền thống tại đình Hồng Thái và đình Tân Trào, như lễ rước Công chúa Ngọc Dung, hát then, và các trò chơi dân gian, góp phần bảo tồn văn hóa dân tộc Tày. Nhà trưng bày tại khu di tích lưu giữ nhiều hiện vật quý, như tài liệu, hình ảnh, và đồ dùng của Bác Hồ, mang đến trải nghiệm trực quan về lịch sử cách mạng. Tân Trào, vì thế, không chỉ là nơi tưởng niệm mà còn là trung tâm văn hóa, giáo dục lý tưởng cách mạng cho mọi thế hệ.
Với vị trí cách Hà Nội khoảng 150km và TP. Tuyên Quang 41km, Khu di tích Tân Trào là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích du lịch văn hóa và lịch sử. Nằm giữa thung lũng được bao bọc bởi núi rừng và sông Lô, Tân Trào mang đến không gian thanh bình, khác biệt với nhịp sống đô thị.
Du khách có thể tham quan các di tích chính như lán Nà Lừa, cây đa Tân Trào, và đình Tân Trào, đồng thời khám phá các điểm phụ như lán Hang Bòng, cụm di tích ATK Kim Quan, và làng văn hóa Tân Lập. Các hoạt động như dâng hương, nghe thuyết minh, và tham gia lễ hội dân gian mang lại trải nghiệm phong phú.
Tân Trào cũng được tích hợp vào các tour du lịch Việt Bắc, kết hợp với các điểm đến như hồ Na Hang, thác Mơ, và suối khoáng Mỹ Lâm. Theo thống kê, khu di tích đón hơn 80.000 lượt khách mỗi năm, đặc biệt vào các dịp lễ lớn như 2/9 và 30/4.
Sự kết hợp giữa giá trị lịch sử, văn hóa dân tộc, và cảnh quan thiên nhiên đã giúp Tân Trào trở thành điểm đến văn hóa, sinh thái hàng đầu, góp phần quảng bá hình ảnh Tuyên Quang và thúc đẩy kinh tế địa phương.
Đừng bỏ lỡ: Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam qua các thời kỳ phát triển
Khu di tích lịch sử Tân Trào là minh chứng sống động cho ý chí độc lập, khát vọng tự do và sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng trong cuộc Cách mạng Tháng Tám. Việc tìm hiểu về nơi này không chỉ giúp chúng ta hiểu thêm về lịch sử, mà còn hun đúc lòng tự hào dân tộc. Đến với Tân Trào, bạn không chỉ được tham quan một vùng đất giàu truyền thống mà còn cảm nhận sâu sắc tinh thần dân tộc qua từng di tích còn lưu giữ.
Address: Lô E1 - 12 Khu Dân Cư Xuyên Á, Xã Mỹ Hạnh Nam, Huyện Đức Hoà, Long An
Phone: 0945949382
E-Mail: contact@erci.edu.vn