Đồng dao cho trẻ mầm non là công cụ giáo dục tuyệt vời giúp bé phát triển ngôn ngữ, tư duy và kỹ năng xã hội ngay từ những năm đầu đời. Qua những câu đồng dao vui nhộn, trẻ dễ dàng tiếp thu kiến thức, rèn luyện khả năng ghi nhớ và tăng sự hứng thú trong học tập.
- Kéo Cưa Lừa Xẻ
Kéo cưa lừa xẻ
Ông thợ nào khỏe
Về ăn cơm vua
Ông thợ nào thua
Về bú tí mẹ.
Ý nghĩa: Bài đồng dao ca ngợi sự chăm chỉ và sức khỏe của người thợ trong lao động, ai làm tốt thì được thưởng hậu hĩnh, còn người chưa thành công thì vẫn được sự quan tâm, che chở của gia đình. Qua đó, thể hiện tinh thần lao động và sự quan tâm đùm bọc lẫn nhau trong cộng đồng.
- Cái Bống
Cái bống là cái bống bang
Khéo sảy khéo sàng giúp mẹ nấu cơm
Mẹ bống đi chợ đường trơn
Bống ra gánh đỡ chạy cơn mưa ròng.
Ý nghĩa: Bài ca thể hiện hình ảnh trẻ con hồn nhiên, chăm ngoan, biết giúp đỡ mẹ trong công việc hàng ngày dù còn nhỏ tuổi. Qua đó, đồng dao hướng trẻ đến những đức tính tốt như biết thương yêu, chia sẻ và có trách nhiệm với gia đình, tạo nền tảng cho sự trưởng thành.
- Nu Na Nu Nống
Nu na nu nống
Đánh trống phất cờ
Mở cuộc thi đua
Chân ai sạch sẽ
Gót đỏ hồng hào
Không bẩn tí nào
Được vào đánh trống.
Ý nghĩa: Bài đồng dao dạy trẻ biết giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh sạch sẽ mới được tham gia các hoạt động vui chơi tập thể. Đây không chỉ là lời nhắc nhở về sự gọn gàng mà còn là bài học về phép lịch sự, giữ gìn hình ảnh đẹp khi giao tiếp xã hội.
- Ù À Ù Ập
Ù à ù ập
Bắt chập lá tre
Bắt đè lá uống
Bắt cuống lên hoa
Bắt gà mổ thóc
Bắt học học cho thông
Cày đồng cho sớm
Nuôi lợn cho chăm
Nuôi tằm cho rỗi
Dệt cửi cho mau
Nuôi trâu cho mập
Ù à ù ập.
Ý nghĩa: Bài đồng dao như một bức tranh sinh động về cuộc sống lao động sản xuất của người nông dân, từ học hành, cày cấy, đến chăn nuôi và dệt may. Nó không chỉ giúp trẻ hiểu thêm về các công việc trong đời sống mà còn góp phần giáo dục trẻ về vai trò của lao động trong xã hội.
- Thằng Bờm
Thằng Bờm có cái quạt mo
Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy trâu
Phú ông xin đổi ao sâu cá mè
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy mè
Phú ông xin đổi một bè gỗ lim
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy lim
Phú ông xin đổi con chim đồi mồi
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy mồi
Phú ông xin đổi nắm xôi, Bờm cười.
Ý nghĩa: Bài đồng dao thể hiện quan điểm của người dân bình dị về giá trị cuộc sống, khi hạnh phúc và sự hài lòng không đến từ của cải vật chất mà đến từ những điều giản dị, bình yên. Qua đó, bài học về sự đủ đầy trong tâm hồn được gửi gắm sâu sắc.
- Dung Dăng Dung Dẻ
Dung dăng dung dẻ
Dắt trẻ đi chơi
Đến ngõ nhà trời
Lạy cậu lạy mợ
Cho cháu về quê
Cho dê đi học
Cho cóc ở nhà
Cho gà bới bếp
Ù à ù ập
Ngồi xập xuống đây.
Ý nghĩa: Bài đồng dao diễn tả nét hồn nhiên, vui tươi trong các hoạt động chơi đùa của trẻ nhỏ, đồng thời thể hiện mối quan hệ thân thiết trong gia đình, làng xóm. Nó góp phần nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ với tình cảm ấm áp và truyền thống văn hóa dân gian.
- Bắc Kim Thang
Bắc kim thang: cà, lang, bí rợ,…
Cột qua kèo là kèo ba cột
Chú bán dầu qua cầu mà té
Chú bán ếch ở lại làm chi
Con le le đánh trống thổi kèn
Con bìm bịp thổi: Tò tí te! Tò te.
Ý nghĩa: Bài đồng dao mang tính nhịp điệu vui nhộn, giúp trẻ phát triển khả năng nghe, nói và phản xạ ngôn ngữ nhanh nhạy. Đồng thời, bài hát gợi nhớ về cảnh sinh hoạt, các con vật trong thiên nhiên, giúp trẻ thêm yêu thiên nhiên và môi trường xung quanh.
- Chim Ri Là Dì Sáo Sậu
Chim ri là dì sáo sậu
Sáo sậu là cậu sáo đen
Sáo đen là em tu hú
Tu hú là chú bồ các
Bồ các là bác bồ nông
Bồ nông là ông sáo sậu
Sáo sậu là cậu chim ri
Chim ri là…
Ý nghĩa: Bài đồng dao giúp trẻ nhận biết các loài chim và cách gọi thân mật của chúng trong đời sống tự nhiên. Qua đó, phát triển trí tưởng tượng và kiến thức về đa dạng sinh học quanh ta, đồng thời tạo cảm giác thân thiện với thiên nhiên.
- Bồ Các Là Bác Chim Ri
Bồ các là bác chim ri
Chim ri là dì sáo sậu
Sáo sậu là cậu sáo đen
Sáo đen là em tu hú
Tu hú là chú bồ các
Bồ các là bác chim ri.
Ý nghĩa: Phiên bản khác của bài đồng dao trên, tạo sự lặp lại giúp trẻ ghi nhớ tên các loài chim dễ dàng hơn. Sự liên kết vòng tròn giữa các con chim cũng thể hiện mối quan hệ gắn bó trong thiên nhiên, giúp trẻ phát triển khả năng tư duy hệ thống.
- Tay Đẹp
Một tay đẹp
Hai tay đẹp
Ba tay đẹp
Tay dệt vải
Tay vãi rau
Tay buông câu
Tay chặt củi
Tay đắp núi
Tay đào sông
Tay cạo lông
Tay mổ lợn
Tay bắt vượn
Tay bắt voi
Tay bẻ roi
Tay đánh hổ.
Ý nghĩa: Bài đồng dao ca ngợi đôi tay tài hoa, làm được nhiều việc khác nhau, từ lao động nông nghiệp đến săn bắt. Qua đó, bài học về sức lao động, sự khéo léo và vai trò quan trọng của con người trong cuộc sống được nhấn mạnh một cách sinh động.
>>> Xem thêm:
Đồng dao Các loài kiến giúp trẻ học về côn trùng
Đồng dao Gà con giúp mẹ đầy ý nghĩa cho bé mầm non
Việc sử dụng đồng dao cho trẻ mầm non không chỉ giúp bé yêu phát triển toàn diện mà còn tạo nên khoảnh khắc gắn kết giữa cha mẹ và con cái. Hãy lựa chọn và áp dụng các bài đồng dao phù hợp để con bạn có một nền tảng vững chắc cho sự phát triển ngôn ngữ và trí tuệ trong tương lai.
