Một cơ thể nhợt nhạt, mái tóc trắng bệch và đôi mắt nhạy sáng không phải chỉ là sự khác biệt. Bị bạch tạng có sao không có thể là lời cảnh báo cho những vấn đề sức khỏe sâu xa.
Nguyên nhân gây ra bệnh bạch tạng thường gặp
Không phải ai cũng biết lý do khiến cơ thể thiếu hụt sắc tố melanin. Để hiểu rõ bị bạch tạng có sao không, trước tiên cần nhìn nhận nguyên nhân từ yếu tố di truyền, biến đổi gen đến những đột biến trong cấu trúc da và mắt.
Nguyên nhân gây bệnh bạch tạng bắt nguồn từ đột biến gen trong nhóm các gen có vai trò phân phối và sản xuất hắc sắc tố của cơ thể. Khi đó enzyme tyrosinase (tyrosine 3 - monooxygenase) bị giảm hoặc ngưng hoàn toàn hoạt động. Đây là enzyme có vai trò quan trọng trong quá trình tổ hợp melanin.
Điều đó dẫn tới lượng melanin bị thiết hụt và gây ra các biểu hiện của bệnh. Ngoài ra, những đột biến khác trong gen như OCA2, TYRP1 cũng ảnh hưởng đến quá trình sản xuất, vận chuyển, phân phối melanin trong tế bào da, mắt, tóc.
Bạch tạng là một bệnh lý di truyền nên trẻ sinh ra có nguy cơ mắc nếu bố mẹ bị bệnh hoặc mang gen bệnh. Gen bệnh bạch tạng có thể di truyền dai dẳng qua nhiều thế hệ và bộc lộ tính trạng bệnh khi ở dạng đồng hợp tử ở thế hệ sau. Do đó, để sinh con không bị bạch tạng, các cặp đôi nên thực hiện xét nghiệm sắc thể đồ để kiểm tra hệ gen và tỷ lệ bị bệnh của con cái sau này.
- Nếu cả bố và mẹ người đều mang gen lặn: 25% con hoàn toàn bình thường, 50% con mang gen lặn và 25% con bị bạch tạng.
- Nếu một trong hai người mang gen lặn, người kia bình thường: con không có biểu hiện bệnh, nhưng 50% là mang gen lặn.
Nguyên nhân gây ra bệnh bạch tạng thường gặp
Dấu hiệu sớm nhận biết khi bị bạch tạng
Không đợi đến khi toàn thân mất sắc tố mới đáng lo ngại. Các dấu hiệu như da sáng bất thường, tóc trắng, mắt nhạy sáng có thể là lời cảnh báo sớm. Bị bạch tạng có sao không còn tùy vào việc phát hiện bệnh sớm hay muộn.
Trên da
Những người bị bạch tạng thường sở hữu làn da sáng hơn bình thường. Ở một số người, làn da sẽ đậm màu dần theo thời gian, độ tuổi do cơ thể vẫn sản xuất được một lượng nhỏ melanin.
Vùng da bị ảnh hưởng có thể khác nhau tùy loại bệnh, có thể ảnh hưởng phần lớn mọi vùng da ở bạch tạng tổng quát; ảnh hưởng chỉ một phần cơ thể ở bạch tạng một phần (segmental vitiligo); hoặc chỉ một phần nhỏ cơ thể (localized), hay bị chỉ ở mặt và tay.
Khi tiếp xúc với ánh nắng, cơ thể người bệnh sẽ xuất hiện tàn nhang, các nốt sần khổ lớn, nốt ruồi màu hồng. Do đó, việc bảo vệ da, chống nắng cẩn thận là vô cùng cần thiết.
Tóc, lông
Biểu hiện của bệnh cũng thể hiện trên tóc, lông mày và lông mi của người bệnh. Khi đó, họ sẽ có màu tóc trắng, lông trắng, nâu hoặc vàng tùy theo loại bạch tạng và khu vực địa lý. Chẳng hạn những người gốc Phi hoặc châu Á bị bạch tạng thường có tóc đỏ hoặc hồng.
Mắt
Do mức độ melanin trong mống mắt khá thấp nên mắt trở nên nhạy cảm với ánh sáng, không thể ngăn cản hoàn toàn sánh sáng. Khi ánh sáng có sự phản chiếu khỏi võng mạc phía sau mắt sẽ nhìn như màu hồng hoặc đỏ. Ngoài ra, người bị bạch tạng còn có thể bị mờ mắt, thị lực kém.
Thị giác
Melanin có vai trò quan trọng trong sự phát triển của võng mạc và các đường dẫn thần kinh thị giác từ mắt đến não. Do đó, bất kỳ mức độ, loại bệnh bạch tạng nào ảnh hưởng đến sản xuất melanin đều ảnh hưởng đến thị giác của người mắc. Một số ảnh hưởng đến thị giác mà các chuyên gia đã thống kê được gồm:
- Rung giật nhãn cầu
- Hay di chuyển đầu để giảm các rung giật nhãn cầu giúp nhìn rõ hơn
- Lác mắt
- Nhược thị
- Cận, viễn hoặc loạn thị
- Dây thần kinh thị giác bị định tuyến sai
- Mù lòa hoàn toàn
- Chứng sợ ánh sáng
>>> Tham khảo thêm: Nuốt singum có bị sao không và cách xử lý chuẩn khoa học
Bị bạch tạng có sao không?
Câu hỏi bị bạch tạng có sao không luôn khiến người bệnh lo lắng. Nếu không can thiệp kịp thời, thị lực có thể giảm sút, da dễ bị ung thư do tia cực tím và chất lượng sống bị suy giảm nghiêm trọng theo thời gian.
Hầu hết các dạng bạch tạng đều không ảnh hưởng đến tuổi thọ của người bệnh. Tuy nhiên, hội chứng Hermansky-Pudlak và Chediak-Higashi có thể gây ra những biến chứng về sức khỏe, tăng nguy cơ tử vong. Nếu người bệnh bạch tạng thường xuyên hoạt động hoặc tiếp xúc trực tiếp với với ánh sáng mặt trời, tia UV thì có thể bị ung thư da.
Mặt khác, bệnh bạch tạng không chuyển biến xấu theo thời gian, tuổi tác. Nên trẻ mắc bệnh vẫn có thể phát triển, học tập và làm việc như người bình thường. Qua đây, chắc hẳn bạn cũng đã có đáp án cho câu hỏi “Bệnh bạch tạng có nguy hiểm không?”
Liệu bệnh bạch tạng có thể chữa khỏi được không
Dù y học hiện đại vẫn chưa thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng các phương pháp hỗ trợ vẫn mang lại hy vọng. Bị bạch tạng có sao không còn phụ thuộc vào mức độ tổn thương và việc tuân thủ các liệu pháp điều trị lâu dài.
Bệnh bạch tạng là một tình trạng rối loạn di truyền trên gen nên không thể chữa khỏi hoàn toàn được. Việc điều trị thường tập trung vào chăm sóc, bảo vệ người bệnh khỏi tác động của ánh sáng mặt trời, theo dõi để phát hiện sớm những bất thường. Một số phương pháp hỗ trợ thường được sử dụng như:
- Chăm sóc mắt: Sử dụng kính râm, kính áp tròng để bảo vệ mắt khỏi tia UV, ánh sáng mặt trời.
- Sử dụng mắt kính phù hợp với tình trạng, các vấn đề về thị lực
- Hạn chế tham gia các hoạt động ngoài trời hay ở dưới ánh nắng trong thời gian dài.
- Sử dụng quần áo bảo hộ, kem chống nắng có chỉ số chống nắng (SPF) từ 30 trở lên để ngăn chặn tia cực tím, UVA, UVB ảnh hưởng lên da.
- Phẫu thuật hiếm khi được sử dụng nhưng bác sĩ có thể chỉ định để giảm triệu chứng rung giật nhãn cầu cho bệnh nhân.
- Thường xuyên thăm khám để kiểm tra mắt, da nhằm sàng lọc ung thư da hoặc các tổn thương dẫn tới ung thư.
- Những người bị Hermansky-Pudlak hoặc Chediak-Higashi cần được chăm sóc chuyên khoa liên tục để điều trị bệnh, ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng.
>>> Tham khảo thêm: iPhone bị xước film có sao không và khi nào cần thay film
Bị bạch tạng có sao không không chỉ là câu chuyện sắc tố mà còn là hành trình sinh tồn. Hiểu đúng và điều trị sớm chính là chiếc chìa khóa bảo vệ chất lượng sống người bệnh.
