Bạn có biết lịch sử chùa Bái Đính Ninh Bình bắt nguồn từ thời điểm nào? Tại sao nơi đây lại được mệnh danh là quần thể chùa lớn nhất Việt Nam? Lịch sử chùa Bái Đính Ninh Bình ẩn chứa những giá trị tâm linh và văn hóa đặc biệt gì? Hãy cùng tìm hiểu để hiểu rõ hơn về ngôi chùa nổi bật giữa non nước cố đô.
Giới thiệu về lịch sử chùa Bái Đính Ninh Bình
Chùa Bái Đính là một trong những quần thể chùa lớn và nổi tiếng bậc nhất Việt Nam, nằm trên sườn núi Bái Đính thuộc xã Gia Sinh, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình. Ngôi chùa không chỉ nổi bật bởi quy mô hoành tráng mà còn gắn liền với bề dày lịch sử và chiều sâu văn hóa tâm linh của dân tộc.
Theo ghi chép và truyền thuyết dân gian, chùa Bái Đính cổ được hình thành từ thời nhà Lý, khoảng thế kỷ XI. Vào thời đó, Thiền sư Nguyễn Minh Không một vị cao tăng có công chữa bệnh cho vua Lý Thần Tông đã chọn khu vực núi Bái Đính để lập chùa, tu hành và truyền bá Phật pháp. Ông cũng là người đặt nền móng cho việc xây dựng một không gian tâm linh hài hòa với thiên nhiên tại vùng đất thiêng này.
Đừng bỏ lỡ: Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam qua các thời kỳ phát triển
Tên gọi Bái Đính có ý nghĩa là "lễ bái trời đất" hoặc "bái vọng đỉnh núi thiêng". Vị trí chùa Bái Đính tọa lạc giữa khung cảnh núi non hùng vĩ và các hang động kỳ ảo, tạo nên không gian linh thiêng và huyền bí. Trải qua thời gian dài, chùa cổ vẫn giữ được những giá trị tâm linh sâu sắc và là nơi thu hút nhiều thế hệ phật tử tìm về chiêm bái.
Đầu thế kỷ XXI, với mong muốn phục hưng và phát triển trung tâm Phật giáo tại vùng đất cố đô, công trình chùa Bái Đính mới được khởi công xây dựng. Quần thể chùa mới được thiết kế quy mô lớn, mang đậm phong cách kiến trúc truyền thống kết hợp với các yếu tố hiện đại, gồm nhiều hạng mục quan trọng như điện Tam Thế, điện Pháp Chủ, tháp chuông, tượng Phật Di Lặc và hành lang La Hán dài nhất châu Á.
Ngày nay, chùa Bái Đính trở thành điểm hành hương lớn vào mỗi dịp xuân về và cũng là biểu tượng cho sự kế thừa và phát triển của Phật giáo Việt Nam trong thời đại mới. Đây không chỉ là một di tích gắn liền với lịch sử tôn giáo mà còn là điểm đến thu hút du khách tìm hiểu văn hóa và chiêm nghiệm đời sống tinh thần.
Một số địa điểm tham quan về chùa Bái Đính Ninh Bình
Dưới đây là một số địa điểm tham quan nổi bật trong quần thể chùa Bái Đính, Ninh Bình mà bạn không nên bỏ lỡ:
Điện Tam Thế
Đây là công trình lớn nhất trong chùa Bái Đính mới, thờ ba pho tượng Phật lớn tượng trưng cho quá khứ, hiện tại và tương lai. Điện được xây dựng bằng gỗ, mang đậm nét kiến trúc truyền thống Việt Nam, với mái cong, chạm khắc tinh xảo.
Điện Pháp Chủ
Thờ Đức Phật Thích Ca Mâu Ni bằng đồng nặng 100 tấn, cao 10m. Đây là một trong những tượng Phật bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á, thể hiện sự tôn kính Phật pháp và quy mô hùng vĩ của chùa.
Tháp chuông
Nơi đặt Đại Hồng Chung nặng tới 36 tấn, có thể vang xa hàng chục km. Du khách có thể lên tầng cao để ngắm nhìn toàn cảnh quần thể chùa và núi non trùng điệp xung quanh.
Tượng Phật Di Lặc bằng đồng
Nằm ngoài trời, đặt trên đỉnh núi, tượng Di Lặc lớn nhất Việt Nam với khuôn mặt hiền hòa, bụng lớn thể hiện sự khoan dung, hỷ xả và an lạc.
Hành lang La Hán
Dài gần 3km, hai bên đặt 500 tượng La Hán bằng đá xanh nguyên khối, mỗi tượng có dáng vẻ và biểu cảm riêng biệt, tạo nên không gian thiêng liêng và ấn tượng.
Giếng Ngọc và chùa Bái Đính cổ
Nằm cách quần thể chùa mới khoảng 800m, nơi đây có Giếng Ngọc cổ xưa gắn liền với truyền thuyết Thiền sư Nguyễn Minh Không lấy nước chữa bệnh cho vua. Chùa cổ nhỏ, giản dị nhưng mang đậm tính linh thiêng và cổ kính.
Hang Sáng Hang Tối
Hai hang động tự nhiên gần chùa cổ, một bên có ánh sáng thiên nhiên chiếu vào (Hang Sáng), một bên tối hoàn toàn (Hang Tối), tạo nên sự tương phản thú vị về không gian và cảm nhận tâm linh.
Những điều cần lưu ý khi tham quan chùa Bái Đính
- Dưới đây là những điều bạn nên lưu ý khi tham quan chùa Bái Đính để có chuyến đi trọn vẹn và trang nghiêm:
- Ăn mặc lịch sự, kín đáo: Vì là nơi tâm linh nên du khách cần mặc trang phục gọn gàng, lịch sự, tránh mặc váy ngắn, áo sát nách hay quần ngắn khi vào các điện thờ.
- Giữ trật tự, không gây ồn ào: Chùa là nơi linh thiêng, cần giữ yên tĩnh để tạo không gian thanh tịnh cho việc hành hương, lễ Phật và thiền định của mọi người.
- Không chạm vào tượng Phật và hiện vật: Dù tò mò, bạn không nên sờ, xoa hay chạm vào các pho tượng hoặc cổ vật trong chùa để thể hiện sự tôn trọng và giữ gìn di sản chung.
- Không xả rác bừa bãi: Hãy mang theo túi đựng rác nhỏ nếu cần và bỏ rác đúng nơi quy định. Giữ vệ sinh là giữ nét đẹp cho không gian văn hóa.
- Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử khi vào điện thờ: Không nên bật điện thoại, quay phim hay chụp ảnh trong lúc có nghi lễ, đồng thời tránh làm ảnh hưởng đến người khác.
- Nên mang theo nước uống và giày dép phù hợp: Khuôn viên chùa rất rộng, bạn sẽ phải đi bộ khá nhiều nên nên chọn giày êm chân, mang theo nước để đảm bảo sức khỏe.
- Tuân theo hướng dẫn của ban quản lý chùa: Khi tham quan, hãy đi theo lối đi được chỉ dẫn, tránh leo trèo lên tượng, tường rào hoặc khu vực cấm vào.
Giá trị văn hóa đặc sắc tại chùa Bái Đính Ninh Bình
Chùa Bái Đính không chỉ nổi tiếng với quy mô đồ sộ mà còn là nơi hội tụ nhiều giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc Việt Nam, đặc biệt là về tôn giáo, kiến trúc và truyền thống lễ hội.
Giá trị về tôn giáo tín ngưỡng
Chùa Bái Đính là một trong những trung tâm Phật giáo lớn nhất Việt Nam. Nơi đây không chỉ thờ Phật mà còn có các điện thờ thánh, thờ Mẫu và các vị anh hùng dân tộc, thể hiện nét tín ngưỡng dân gian phong phú và truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của người Việt.
Giá trị kiến trúc nghệ thuật
Chùa Bái Đính gây ấn tượng mạnh với kiến trúc hoành tráng, sử dụng vật liệu truyền thống như đá xanh Ninh Bình, gỗ tứ thiết, ngói men cổ. Các công trình trong chùa như Điện Tam Thế, Hành lang La Hán, tháp chuông... đều mang đậm phong cách kiến trúc Phật giáo Á Đông nhưng vẫn giữ nét riêng của văn hóa Việt Nam.
Giá trị văn hóa lịch sử
Bên cạnh là nơi thờ cúng, chùa còn lưu giữ nhiều di sản quý như chuông đồng lớn nhất Đông Nam Á, tượng Phật bằng đồng lớn nhất Việt Nam, và hành lang có số lượng tượng La Hán nhiều nhất châu Á. Đây là biểu tượng cho sự phát triển của Phật giáo Việt Nam thời hiện đại, nhưng vẫn kế thừa truyền thống lâu đời.
Giá trị lễ hội và sinh hoạt văn hóa
Hàng năm, chùa Bái Đính tổ chức lễ hội đầu xuân, thu hút hàng vạn du khách thập phương. Lễ hội không chỉ là dịp hành hương mà còn là nơi biểu diễn các trò chơi dân gian, ca hát chèo, múa rối nước... góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa phi vật thể.
ý nghĩa lịch sử chùa Bái Đính Ninh Bình
Gắn với truyền thống thờ Phật và các vị anh hùng dân tộc
Khu chùa cổ Bái Đính được xây dựng từ thế kỷ XI, dưới triều nhà Lý thời kỳ Phật giáo phát triển rực rỡ. Tương truyền nơi đây từng là nơi vua Lý Thái Tổ dừng chân để cầu nguyện và lập đàn tế trời đất. Ngoài ra, chùa còn thờ các nhân vật có công với dân tộc như Thiền sư Nguyễn Minh Không người chữa bệnh cho vua Lý Thần Tông.
Là biểu tượng cho sự kế thừa và phát triển của Phật giáo Việt Nam
Việc xây dựng khu chùa mới (khai sơn từ năm 2003) thể hiện tinh thần tiếp nối truyền thống văn hóa tín ngưỡng của dân tộc trong thời kỳ hiện đại. Chùa Bái Đính hiện đại không chỉ mở rộng về quy mô mà còn khẳng định vị thế của Phật giáo Việt trên bản đồ Phật giáo châu Á.
Góp phần lưu giữ và lan tỏa di sản lịch sử
Với nhiều kỷ lục như tượng Phật bằng đồng lớn nhất, chuông đồng nặng hàng chục tấn, hành lang La Hán dài nhất… chùa Bái Đính là nơi bảo tồn và lan tỏa những tinh hoa của nghệ thuật chế tác, kiến trúc và tín ngưỡng dân tộc.
Chùa không chỉ là điểm đến tâm linh mà còn là minh chứng sống động cho sự trường tồn của văn hóa lịch sử Việt Nam qua nhiều thế kỷ.
Lịch sử chùa Bái Đính Ninh Bình không chỉ là câu chuyện
Khám phá bài viết sau: Những di tích lịch sử Hải Phòng mang dấu ấn thời gian
về một công trình Phật giáo kỳ vĩ mà còn phản ánh chiều sâu văn hóa và tín ngưỡng dân tộc. Trải qua nhiều thời kỳ, ngôi chùa vẫn giữ được nét uy nghiêm, linh thiêng giữa thiên nhiên trùng điệp. Những giá trị lịch sử và tinh thần tại đây ngày càng được gìn giữ và lan tỏa. Khám phá lịch sử chùa Bái Đính Ninh Bình là hành trình đáng quý với bất kỳ ai yêu mến di sản Việt.
